بزرگنمايي:

خوزستان آنلاین - اهواز - 2 نفر از استادان آب و هوا شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در خصوص ابهامات مردم در زمینه تاثیر گرد و غبار و امواج پارازیت های ماهواره ای بر کاهش بارندگی ها نظر خود را ارایه کردند.
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در خصوص کمبود بارش و بی نظمی های بارشی گفت: بر اساس مطالعات، این موضوع یک پروسه کاملا فراگیر در خاورمیانه است و ایران بر روی کمربند خشکی ها قرار دارد و بر اساس نقشه ستاد بین المللی اسکان، خاورمیانه به عنوان نقطه داغ آسیب پذیر در حوزه مخاطرات زیست محیطی و کمبود بارش معرفی شده که ایران نیز یکی از این مناطق است.
مصطفی محمدی ده چشمه افزود: این موضوع در مقیاس کلان ناشی از تغییر اقلیم است و این منطقه بیشترین تاثیر را دارد چون کاملا روی کمربند خشکی هاست و تقریبا بی نظمی بارش وجود دارد.
وی ادامه داد: میانگین بارش سالانه نشان می دهد کل کشور زیر تاثیر کمبود بارش است اما به صورت طبیعی در خوزستان مسایل زیست محیطی نقش دارند یعنی گرد و غبارها، آلودگی زیست محیطی و آلاینده های هوا دلایل غیرمرتبط موثر در کاهش بارندگی هستند اما دلایل اصلی نیستند یعنی به عنوان مولفه های اثر گذار هستند اما تعیین کننده نیستند.
ده چشمه بیان کرد: تعیین کنندگی این عوامل را می توان به عنوان پروسه ای از تغییر اقلیم دانست و براساس گفته ها با رویه زمستان امسال، از تابستان آینده وحشتناکی یاد می شود.
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز اظهار کرد: هنوز ارتباط معنادار علمی در مورد اینکه که کمبود بارش ها صد در صد ناشی از فاکتورهای یاد شده و یا پارازیت های ماهواره ای و امواج الکترونیکی باشد به دست نیامده و بعید می دانم به عنوان فاکتور تعیین کننده اثرگذار باشند.
وی تاکید کرد: البته نمی توان گفت پارازیت ها تاثیری ندارند اما تعیین کننده نیستند و به تحقیق نیاز دارد.
استادیار آب و هواشناسی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز نیز اظهار کرد: خشکسالی های اتفاق افتاده مختص ایران نیست و با توجه به نقشه های پایش،کشورهای همسایه از جمله هند، افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی نیز، امسال با این پدیده روبرو هستند.
دکتر سهراب قائدی تاثیر امواج پارازیت ها و سایر امواج را بر روی خشکسالی و کاهش بارندگی رد کرد و گفت: این امواج بسیار ریز مقیاس هستند و سامانه های آب و هوایی در مقیاس های بسیار بزرگ یعنی کلان مقیاس هستند.
وی بیان کرد: به عنوان مثال با ورود سامانه اخیر بارشی، تقریبا تمام نیمه شمالی ایران بارندگی اتفاق افتاد پس سیستم بسیار کوچک مقیاس به هیچ عنوان نمی تواند روی سیستم بسیار بزرگی که به عنوان سامانه های کلان مقیاس از آنها یاد می کنیم اثر کند.
قائدی افزود: به طور کلی این امواج خیلی مقطعی و در محدوده های خیلی کوچک هستند و به همین دلیل نمی توانند تاثیری داشته باشند.
این استاد یار دانشگاه شهید چمران اهواز ادامه داد: در دنیا نظریه هارپ مطرح است که یک سری امواج از سوی آمریکا ساطع و به سوی بالاترین لایه جو بر می گردد و می تواند منجر به زلزله و تغییرات آب وهوایی شود اما از نظر علمی تایید نشده است؛ اما درایران تحقیقی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی در خصوص تاثیر گرد و غبار بر کاهش بارندگی ها گفت: بارندگی نیاز به هوای مرطوب و اشباع شدن دارد و برای اشباع شدن بهترین راه صعود توده هواست.
قائدی اظهار کرد: توده هوا برای متراکم و به حد اشباع رسیدن باید دور یک ذراتی بپیچد که به آن هستک تراکمی یا چگالشی می گویند.
استادیار آب و هواشناسی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: گرد و غبار ذرات ریزی هستند که امکان اینکه رطوبت دور آنها چگالش پیدا کند خیلی زیاد است و بهتر است بگوییم هرچه گرد و غبار بیشتر باشد بارش بیشتر می شود.
وی عقیم شدن ابرها از طریق ذرات گرد و غبار را رد کرد و افزود: عقیم کردن یعنی خاک جلوی بارندگی را می گیرد و برای اینکه ابر تبدیل به بارندگی شود نیاز به صعود دارد یعنی ابر سردتر و به حد اشباع برسد اما گرد و غبار نمی تواند از صعود ابر جلوگیری کند.
قائدی با اشاره به اینکه خشکسالی یک پدیده دوره ای است یعنی برای آن چرخه در نظر گرفته اند گفت: خشکسالی ها در ایران چرخه های هفت ساله دارد یا برخی معتقدند خشکسالی مرتبط با لکه های خورشید است یعنی چرخه های 11 و 22 ساله دارد.
این استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز بیان کرد: با بررسی سابقه چند ساله وضعیت بارندگی خوزستان، شاهد سال های پربارش و کم بارش یا خشکسالی به صورت مداوم بوده و هستیم.
وی به اهمیت مدیریت منابع آب اشاره کرد و افزود: قبلا به حد زیاد از منابع آبهای زیرزمینی استفاده نکرده بودیم؛ انتقال آب و سد سازی انجام نشده بود و تا حدی زیادی دغدغه منابع آب نداشتیم.
قائدی اظهار کرد: تحقیقات دنیا نشان می دهد سدسازی باعث خشک تر شدن اقلیم یک منطقه می شود؛ در آمریکا تعدادی از سدهای بزرگ را خراب کردند چون باعث کاهش منابع آب و مشکلات زیست محیطی شده بود.
این استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز افزود: اگر تالاب ها در یک منطقه زیاد باشد با توجه به افزایش مقدار بخار آب در هوا، احتمال اشباع و بارندگی زیاد می شود بنابراین خشک شدن تالاب ها و احداث زهکش ها که تمام مناطق جلگه ای را خشک می کند باعث خشکی می شود.
وی بیان کرد: با توجه به نظر اساتید اقلیم شناسی پارازیت ها و امواج به طور کلی از بارش جلوگیری نمی کنند ولی تحقیق مدونی در این خصوص انجام نشده است.
** سوزندان گازهای ترش عامل شدت گرمای خوزستان
قائدی در خصوص علل گرمایش در خوزستان گفت: یکی از علل گرمایش، سوزاندن گاز ترش است که روزانه میلیون ها فوت مکعب گاز ترش(گاز همراه با گوگرد) سوزانده می شود و گرمایش ایجاد شده به عنوان یک مشکل زیست محیطی بزرگ، در بارش موثر است.
استادیار آب و هواشناسی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز اظهار کرد: خوزستان به دلیل سوزاندن روزانه میلیون ها فوت گاز ترش تبدیل به یک جزیره حرارتی شده است و سوزاندن این گاز باعث آلودگی زیست محیطی شده و بر سلامت شهروندان و میزان بارش ها اثر گذار است.
وی گفت: انتقال گازها راحت است و با یک سرمایه گذاری امکان استفاده از آنها وجود دارد.
به گزارش ایرنا بر اساس اعلام وزارت نیرو، در سه ماه و نیم نخست سال آبی جاری (مهر 96 تا مهر 97) میزان بارش ها در کشور بطور متوسط 34 میلیمتر بوده که نسبت به سال پیش از آن که سال به نسبت خشکی بود حدود 37 درصد بارش ها کمتر و نسبت به متوسط درازمدت حدود 58 درصد کمتر است.
در کل کشور در شرایط فعلی در47 سال گذشته خشک ترین سال را تجربه می کنیم و از نظر میزان بارندگی در بعضی استان ها میزان بارندگی تاکنون نسبت به 50 سال گذشته در خشک ترین حالت قرار دارد.
بر اساس اعلام اداره کل هواشناسی خوزستان، وضعیت بارش باران در این استان حتی نسبت به پارسال که کم بارش بود، نامناسب تر است و خوزستان رتبه 14 خشکسالی در کشور را دارد.
در فضای مجازی مطالبی مبنی بر اینکه امواج پارازیت ماهواره باعث تخلیه الکتریکی ذرات مه در ابرها شده و از تشکیل یک ابر فوق اشباع مناسب جلوگیری می کند منتشر شده است.
گرد و غبار بیش از 12 سال است که خوزستان را درگیر کرده و مشکلات زیست محیطی و تنفسی را برای مردم ایجاد کرده و در برخی روزها باعث تعطییلی مدارس و کاهش ساعت کاراداری شده است.
گرد و غبار در برخی روزها به 66 برابر حد مجاز رسیده است.
3004/ 6037
تهیه کننده: خاطره غفاری ** انتشار دهنده: عبدالحمید راجی