بزرگنمايي:

خوزستان آنلاین - خرمشهر - در همه جا و به تعداد تنوع محل ها نجاتگر وجود دارد. گروهی از نجاتگران هستند که نه امدادگر و نجاتگر هلال احمرند و نه آتش نشان، این افراد روی آب برای نجات جان دیگران زندگی می کنند.

خبرگزاری مهر - گروه استان ها- سیده فاطمه هلالات؛ روی آب می خندانند. درست وقتی از راه می رسند که آب آرامشش را از دست داده و موج ها حادثه می آفریند و یا بی احتیاطی می تواند به اتفاقی ناگوار تبدیل شود. اصولا هستند تا دریا تلفات ندهد.
خیلی از حادثه پلاسکو نگذشته، زمانی که مردم ایران به سوگ قهرمانی نشستند که خود را به شعله های آتش زدند. این ها هم از همین تبارند و آب و آتش همراه عملیات هایشان بوده و هست.
واحد جستجو و نجات یکی از واحدهای معاونت دریایی بنادر است که کار نجات روی آب را انجام می دهد. افراد مشغول در این واحد سوار بر امواج وظیفه نجات غریق و انتقالش به خشکی را دارند.
موج های پیشانی
سلمان صبخی به عنوان مدیر ماشین، عضوی از همین واحد در بندر خرمشهر است. روی کشتی به کسی که وظیفه تعمیر، نگهداری و جایگزینی قطعات فنی را دارد، مدیر ماشین می گویند. مهندس دوم است و آن طور که می گوید دوره های زیادی را گذارنده و هر آنچه از تجربه نیاز بود کسب کرده است. سلمان از تاثیر ضربات امواج بر کشتی ناجی می گوید و آمادگی همیشگی برای اینکه این نجاتگر فلزی همیشه سرپا بماند.
طبق قاعده سروکار سلمان صبخی بیشتر باید با فلز باشد، اما خیلی هم اینطور نیست. 12 سال است روی عرشه ناجی هست و همین مدت طولانی از او کسی ساخته که پیچ و خم اروند و کارون را خوب می شناسد.
او به مواردی اشاره می کند که بیرون کشیدن جنازه از آب را به چشم دیده و حتی در آن نقش داشته است. صحنه های که به قول خودش هیچ وقت نمی تواند فراموش کند و تا یک هفته توان غذا خوردن را از او می گیرد.
از چهره اش می توان به حقیقت حرفهایش پی برد. رد چین های عمیق پیشانی صورت آفتاب سوخته اش نشان از گذر لحظاتی تلخ در زندگیش دارد. لحظاتی که روی آب تجربه کرده است نه در موتورخانه ناجی4.

حساس بودنش را همکارانش تائید می کنند، آنهایی که به قول کاپیتان ناجی4 همچون یک خانواده هستند.
نجات روی آب
دو گروه 6 نفره که شامل فرمانده، دو ملوان، یک موتوریست، یک مدیر ماشین و یک غریق نجات است به صورت شیفت های یک هفته ای کار جستجو و نجات با ناجی4 را بر عهده دارند که ربیعی نسب، فرمانده یکی از این دو گروه است.
یوسف ربیعی نسب فرمانده ناجی4 و به بیانی ساده تر کاپیتان شناور ناجی بندر خرمشهر است. کسی که از سال 81 با ملوانی کار روی آب را آغاز کرد. جوان است و هیچ شباهتی به تصورات رایج از کاپیتان ها با مو سپید و سبیل های لنگری ندارد.
گروه در یک هفته کاری خود تمام زمان خود را کنار و یا روی آب می گذرانند، ربیعی نسب می گوید: در این هفته در ورود و خروج اداره بندر را هم نمی بینیم چه برسد به خانواده.
می گوید خودشان و خانوده هایشان با این موضوع کنار آمده اند. خلق خو او و دیگر همکارانش به نحوی تغییر کرده که بعد از یک هفته دلشان برای همدیگر، ناجی و آب تنگ می شود.
تعریفش از آب زیباست، می گوید: بعضی از مردم از آب می ترسند به خصوص در دریا که دور تا دورشان فقط و فقط آب است. زندگی روی آب و دریانورد برای خیلی از مردم مبهم است اما، برای دریانورد آب اگر صاف باشد آرامش بخش است.
ربیعی نسب در مورد عملیات نجات هم می گوید: عملیات برای ما با اعلام از مرکز شروع و با نجات غریق یا پیدا کردن جنازه یا آمدن خبری در مورد مغروق تمام می شود. گاهی عملیات چند ساعته است و پیش آمده این عملیات یک هفته کامل هم زمان ببرد.
ادامه می دهد: با رسیدن به محل حادثه کار نجات شروع می شود و زمانی که مورد دچار غرق شدگی باشد جریان آب موقعیت را تغییر می دهد که عملیات جستجو بلافاصله آغاز می شود.
کاپیتان به جزئیات عملیات نجات هم اشاره می کند و توضیح می دهد: نجات به روش های مختلف انجام می شود. در مواردی که افراد جلیقه نجات دارند گاهی با کمترین کاری عملیات نجات انجام می شود، گاهی با انداختن حلقه می توان افراد را از آب بیرون کشید اما در مواردی که فرد در شرایط عادی نیست با جرثقیل و تور حمل مصدوم، عملیات انجام می شود.

طبق گفته فرمانده ناجی4 همه افراد دوره های امداد را گذرانده و با اصول احیا آشنا هستند و مواردی بوده است که تا زمان رساندن مصدوم به نزدیکتر مرکز دریافت خدمات کار احیا و یا خدمات اورژانس با مشاوره یک پزشک از راه دور انجام شود که منجر به نجات جانش هم شده باشد.
62 مایل و بیشتر
دنیای امروز مسیر های دریایی خیلی شبیه انیمیشن های کودکان دهه 60 نیست. فانوس های دریایی کمتر وجود دارند تا با علامت گروه را به محل حادثه راهنمایی کنند. مسیرهای دریایی امروز را شاید بتوان بیشتر به مسیرهای هوایی تشبیه کرد. باند فرودگاه عرصه آب است و چراغ های باند، چراغ های دریایی با نام «بویه» هستند که در فاصله های ثابت در دو سوی بستر رودخانه با دو رنگ سبز و سرخ نصب شده تا بستر امن تردد را به شناورهای تجاری و ناجی ها نشان دهد. مرکز مراقبت در آب ها هم به نام ایستگاه های MRCC به عنوان مرکز اصلی و ایستگاه MRSC به عنوان مرکز فرعی شناخته می شود که در خوزستان ایستگاه اصلی در بندر امام خمینی واقع شده است و بندر خرمشهر ایستگاه فرعی محسوب می شود که با دریافت پیغام مشکل، گروه نجات را به محل اعزام می کنند.
علی پژوهی مسئول بخش جستجو و نجات اداره بندر خرمشهر در این خصوص می گوید: بیشتر ارتباط ها با شناورها از طریق سیستم های موجود در شناورها و یا از طریق بی سیم ها انجام می شود و اکثر شناورهایی که در آبراهه اروند تردد می کنند وسیله هایی برای اعلام موقعیت اضطراری خود دارند.
محدوده عملیات تیم جستجو و نجات بندر خرمشهر مسافتی 62 مایلی در حد فاصل آبراهه اروند رود تا دهانه خلیج فارس است که طبق گفته پژوهی مرزهای این محدوده بسته به محل حادثه می تواند جا به جا شود. همانطور که در ایام نوروز رودخانه کارون و فاصله میان دو پل آزادی و جهان آرا خرمشهر هم به این محدوده افزوده می شود.
مسئول بخش جستجو و نجات اداره بندر خرمشهر می گوید نوروز پیک کاری گروه های نجات دریایی است و کشت ها از ساعت 8 صبح تا بامداد و حتی سه صبح روز بعد ادامه دار می شود.
پژوهی در ادامه به سختی های کار تیم نجات اشاره می کند و می گوید: زندگی روی آب و لزوم آمادگی بدنی همیشگی باعث می شود تیم در یک هفته کاری با انجام تمرینات ورزشی آمادگی جسمی خود را حفظ کند و با توجه به برخی موارد همچون لزوم خارج ساختن جنازه از توان روحی بالایی برخوردار باشند.
او ادامه می دهد: جنازه هایی که در آب پیدا می شوند به لحاظ فیزیکی متورم شده و تغییر کرده اند و در برخی موارد طعمه ماهی ها هم شده اند که این دشواری عملیات را دو چندان می کند.

مسئول بخش جستجو و نجات اداره بندر خرمشهر اما این را هم می گوید که با توجه به آموزش سرنشینان و ملوانان شناورهای باری و تجاری و تجهیز آنها به وسایل امدادی همچون جلیقه نجات موارد نجات بر اثر افتادن در آب بیشتر از موارد بیرون کشیدن جنازه است.
گروه جستجو نجات موظف به نجات جان افرادی هستند که در نزدیکی موقعیتشان دچار اتفاق می شوند و مواردی پیش آمده که در هنگام آتش سوزی شناور در نزدیکی شعله های آتش و در معرض خطراتی همچون انفجار به وظیفه خود عمل کرده باشند.
پژوهی به این گونه موارد هم اشاره می کند و توضیح می دهد: در موارد آتش سوزی با وجود مجهز بودن ناجی و دیگر قایق های نجات به سیستم ابتدایی اطفا حریق، برای خاموش کردن آتش های گسترده، شناورهای آتش خوار به محل اعزام می شود اما تیم جستجو و نجات در کنار این شناور ماموریت نجات سرنشینانی را خواهد داشت که به خاطر آتش سوزی شناور را ترک کرده ان و موراد خطر آفرین برای ناجی هم محسوب می شود.
25 عملیات نجات در سال 96
معاون دریایی ادره کل بندر و دریانوردی خرمشهر پیش از فرارسیدن ایام نوروز 97 در گفت و گو با خبرنگار مهر آمادگی بندر خرمشهر با پنج شناور امداد و نجات تندرو که با سرعت مطلوب در زمان بروز سوانح دریایی در محل حادثه حاضر می شوند، برای امداد رسانی در پهنه آب های کارون و اروند را اعلام کرده بود.
مهدی فرمهینی فراهانی در خصوص واحد جستجو و نجات می گوید: بخش جستجو و نجات دریایی یکی از بخش های حساس و از وظایف اداره بندر است و نفرات فعال در این عرصه آموزش و آمادگی های لازم برای انجام این ماموریت های سنگین را کسب کرده اند.
وی، شمار افراد فعال در واحد جستجو و نجات بندر خرمشهر را 22 نفر اعلام می کند و می گوید: 22 نفر در ایستگاه و شناورهای جستجو و نجات فعالیت می کنند که شامل کارشناس مسئول، کارشناس و نیروهایی هستند که مستقیم درگیر عملیات جستجو و نجات هستند.
وی ادامه می دهد: این افراد برخی به صورت شیفت ها روزانه برخی به صورت شیفت های هفتگی فعالیت می کنند و گروهی هم که در ایستگاه MRSC هستند شیفت کاریشان 15 روزه است و زمان قابل توجهی را به این کار اختصاص می دهند.
معاون دریایی ادره کل بندر و دریانوردی خرمشهر همچنین انجام 25 عملیات جستجو و نجات در سال 96 را یادآور می شود و می گوید: سال گذشته 25 عملیات توسط ناجی4 انجام شد که شامل نجات و انتقال غریق بوده است
سالیانه یک هزار و 600 از آبراهه اروند تررد می کنند که نجات جان سرنشینان این شناورها در طول سال از وظایف گروه جستجو و نجات است. شاغلان این بخش می گویند کمتر پیش می آید کسی حسرت کارشان را بخورد. به اعتقاد آنها شاید دوری مداوم از خانواده دلیل اصلی این بی رغیتی است. این افراد چه آنهایی که به طور مستقیم زیر نظر بندر فعالیت می کنند و چه آنانی که زیر مجموعه شرکت خصوصی طرف قرداد بندرهستند، همانند کارمندان معمولی با 30 سال سابقه و 60 سال سن بازنشست می شوند و سختی کار هم شامل حالشان نمی شود.