بزرگنمايي:

پیام خوزستان - مردم ایران علاقه ویژه‌ای به ائمه و معصومین (ع) از دیر باز تاکنون داشته‌اند. ترکیب شدن این علاقه با علم و دانش باعث پدیدار شدن احساسات عمیق شده است و بسیاری از راه علم توانسته‌اند بر استحکام ایمان مردم بیفزایند.
به گزارش ایسنا ـ منطقه خوزستان، اسماعیل آذر، استاد زبان و ادبیات فارسی، نگران اشعار برخی از مداحان و عزاداری‌های واقعه عاشورا است. به گفته او بسیاری از شعرهایی که برای عزاداری‌های واقعه عاشورا خوانده می‌شوند مطالب درست را به دوستداران امام حسین (ع) انتقال نمی‌دهد. یک مداح قبل از به کار بردن مطالب باید پشتوانه علمی را در نظر داشته باشد. تعداد اندکی از مداحان از ملودی برای عزاداری استفاده می‌کنند که در خور و شایسته اهل بیت (ع) نیستند و این کار باعث ناراحتی بسیاری از دوستداران امام حسین و اهل بیت (ع) شده‌اند.
شخصیت و به خصوص نهضت امام حسین (ع) تاثیر بسزایی بر ادبیات و اشعار ما گذاشته است. این تاثیر از دوران صفویه به بعد بسیار چشم‌گیر بوده است. کسایی مروزی اولین شاعر شیعه مذهب که مداح عصمت و طهارت (ع) بود و بعد از آن سیف فرغانی بود و پس از آن نیز سنایی غزنوی در قرن ششم بود. اولین شخصی که دستور تعطیل شدن دکان‌ها و مغازه‌ها را در روز عاشورا داد احمد بویه نام داشت. او حتی دستور سیاه‌پوش شدن مردم را نیز داد. این دستور در سال 325 قمری صادر شد. پس از عزاداری مردم بسیاری از مردم عثمانی نیز برای امام حسین (ع) سیاه‌پوش شدند و عزاداری کردند.
امام حسین (ع) مصداق بارز آیه قرآن مجید است که می‌فرماید: وَمَا عِندَ اللَّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقَى یعنی آن چه به خداوند وصل می‌شود در تاریخ ماندگار خواهد شد. دلیل و راز ماندگار شدن سید الشهدا (ع) در نزد مسلمانان و حتی غیر مسلمانان این است که او توانست با تفکر، روش و آزادگی خود را در نزد مردم جهان جاودانه کند. امام حسین (ع) با گره زدن قلب و تفکر خود با خداوند درس بزرگ آزادگی را به انسان‌های جهان آموخت. ایشان به ما آموختند که اگر هر کاری را در راه خدا انجام دهیم در تاریخ ماندگار خواهد شد. بسیاری از فرماندهان جنگ قبل از جنگ خانواده خود را به مکان امن می‌برند اما امام حسین (ع) خانواده خود را به جنگ بردند تا نشان دهند که ترسی از شهادت ندارند.
وقتی حرف از ادبیات به میان می‌آید توجه ما به سمت و سوی شعر می‌رود. شعر را باید یکی از هنری‌ترین قالب‌های رایج علم دانست. بسیاری از مداحان و روضه‌خوان‌های قدیم و جدید دیگر متوجه این موضوع شده‌اند که بهترین مرثیه‌ها به نثر نیست بلکه به شعر است. بسیاری از تعزیه‌ها از شعر استفاده می‌کنند اما برای انسجام و استحکام این اشعار باید مطالعه تاریخی داشت. شاعران با مطالعه تاریخی می‌توانند از ابزار تخیل، جان‌بخشی و احساسات به خوبی استفاده کنند.
در تمامی ادبیات جهان ادبیاتی وجود دارد که آن را ادبیات جاودانه می‌نامند. چنین آثاری تنها مختص به ما نیست و می‌توان آنها را در شرق و غرب نیز یافت. به عنوان مثال شعر حضور خداوند در آن تجلی دارد و آیینه حضور خدا است که از جمله آنها اشعار محتشم کاشانی است که هرگز اثر خود را از دست نمی‌دهد. حتی اگر شعری جای آنها را بگیرد اما باز هم چون بسیاری از مردم با آن خاطره دارند هرگز فراموش نخواهد شد.
یکی از دلایلی که شاعران اشعار وقایع عاشورا را دیر گفتند این است که هنوز زمینه مناسبی برای سرودن اشعار واقعه عاشورا وجود نداشت. برای به وجود آمدن هر چیزی اول باید زمینه آن را فراهم کرد. به عنوان مثال اگر در شهری تمامی مردم گناهکار هستند برای برچیده شدن گناه اول باید زمینه برچیده شدن گناه را فراهم کرد. اشتیاق باعث می‌شود تا بسیاری از مردم به آن رو آورند. در دوران گذشته قبل از ورود واقعه عاشورا به ادبیات هنوز زمینه آن برای شاعران فراهم نشده بود و در واقع موقعیتی برای آن به وجود نیامده بود اما اکنون مشاهده می‌کنیم که حتی بسیاری از نوجوانان مرثیه‌خوانی می‌کنند.
با توجه به شرایطی که امروزه در خاورمیانه وجود دارد و خشونت‌هایی که اتفاق می‌افتد بسیاری از مردم نگران برگزار نشدن مرثیه‌خوانی‌ها و مداحی‌ها هستند اما لازم است مسلمانان بدانند که باید از فرصت استفاده کنند و برای هر چه بهتر برگزار شدن این مراسم کوشا باشند. برای مثال ممکن است حتی یک قطعه شعر به قدری تاثیرگذار باشد که نگاه و توجه بسیاری از مردم را به سمت خود جلب کند و بر آنها تاثیرگذار باشد. تمامی کسانی که به خداوند و ائمه (ع) توجه خاصی دارند هرگز نمی‌توانند باعث اذیت و آزار دیگران شوند.
امروزه همه ما می‌دانیم که در زمان قاجار و مشروطه ابرقدرت‌های جهان چه بلاهایی بر سر مردم کشور ما آوردند. چنین کشور‌هایی حتی در زندگی خصوصی مردم دخالت می‌کردند. زمانی که ابرقدرت‌های جهان نتوانند از راه جنگ و قدرت وارد شوند از راه‌های دیگری مانند مسیرهای فرهنگی وارد می‌شوند. از عواملی چون فیلم، زبان، موسیقی و مد به مردم آن کشور ضربه می‌زنند. بیشترین لطمه را جوانان خواهند دید؛ جوانانی که قرار است آینده کشور را بسازند. پذیرفتن عوامل فرهنگی به نوعی خودکشی محسوب می‌شود و نباید آنها را بپذیریم در دوران مشروطه شاعرانی چون فرخی یزدی، ملک الشعرای بهار، میرزاده و عارف قائم مقام فراهانی از راه اشعار خود با تهاجم‌های فرهنگی مقابله کردند و مردم را بیدار کردن تا با مقابله با آنها بپردازند.
یادداشت از: فرهاد جعفری
انتهای پیام